Những dòng sông uốn lượn, quang cảnh đôi bờ xanh tươi, mát mẻ là vẻ đẹp hữu hòa mang tới cảm giác yên bình, dễ chịu. Sông ngòi từ xa xưa đã đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống nhân loại. Có những con sông tự nhiên sinh ra, được xây dựng và trở thành biểu tượng của nhiều quốc gia.

Đóng vai trò quan trọng tạo môi trường sống cho người và nhiều sinh vật khác rồi đến giao thương kết nối, có nhiều con sông nổi tiếng với chiều dài và vẻ đẹp riêng. Trong đó có thể kể đến 10 con sông dài và đẹp nhất châu Á dưới đây, cả nhà cùng ngắm thêm với mình nhé.

Danh sách 10 con sông dài châu Á

1. Sông Dương Tử – 3.915 dặm
2. Hoàng Hà – 3.395 dặm
3. Sông Mê Kông – 3.050 dặm
4. Sông Lena – 2.668 dặm
5. Sông Irtysh – 2.640 dặm
6. Sông Brahmaputra – 2.391 dặm
7. Sông Ob – 2.268 dặm
8. Sông Ấn – 2.243 dặm
9. Sông Yenisei – 2.167 dặm
10. Sông Nizhnyaya Tunguska – 2.857 dặm

Chúng ta cùng tìm hiểu về từng con sông nhé.

1. Sông dài nhất châu Á – sông Dương Tử

• Chiều dài: 3.915 dặm
• Vị trí: Trung Quốc

Yangtze River – Dương Tử có chiều dài 6.300km được coi là con sông dài nhất châu Á nói chung và dài nhất Trung Quốc nói riêng. Nó trải dài và có chung biên giới với 10 tỉnh và có 8 nhánh. Đây là phương tiện chính của đường thủy ở Trung Quốc. Nó liên kết với nhiều đất nước xung quanh Trung Quốc, giao hòa kinh tế, văn hóa.

Các trầm tích ở dòng sông này có niên đại gần 65 triệu năm. Toàn bộ thung lũng hình thành vào thời lịch sử Kainozoi.

Khí hậu quanh Dương Tử tạo điều kiện thuận lợi cho việc sản xuất lúa gạo, nghề trồng dâu tằm và là nguồn sản xuất nửa vụ của Trung Quốc. Lượng mưa hàng năm của vùng sông là 1.100 mm. Nó cung cấp một chuyến du ngoạn trên sông đã là một phương tiện thu hút khách du lịch tuyệt vời ở nơi đó. Du khách thích thú trước vẻ đẹp hùng vĩ của Tam Hiệp.

Ở Trung Quốc, Dương Tử (“Con trai của đại dương”) còn được gọi là Trường Giang (“Sông dài”), Đại Giang (“Sông lớn”) hoặc Giang (“Sông”). Dương Tử rất quan trọng về mặt lịch sử, văn hóa và kinh tế đối với Trung Quốc. Hơn một phần ba dân số Trung Quốc sống ở lưu vực sông Dương Tử. Lưu vực này đóng góp hơn 2/3 tổng sản lượng lúa gạo và có khoảng 30 loài có ý nghĩa kinh tế đối với nghề cá thương mại ở Trung Quốc. Ngoài ra, đây là tuyến đường thủy chính của Trung Quốc với lưu lượng hàng hóa và hành khách lớn.

2. Sông Hoàng Hà

• Chiều dài: 3.395 dặm
• Vị trí: Trung Quốc

Lãnh thổ rộng nhất Châu Á nên không lạ gì khi Trung Quốc sở hữu những con sông dài và đẹp nhất. Tương tự Dương Tử, sông Hoàng Hòa cũng nổi tiếng với diện tích lớn và những điều gắn với lịch sử phát triển hàng nghìn năm. Chiều dài của nó đạt 5.464 km – 3.395 dặm.

Nó chạy qua 9 tỉnh và đổ ra biển Bột Hải gần Đông Dinh ở tỉnh Sơn Đông. Sông Hoàng Hà là một trong số những con sông quan trọng đối với sự tồn tại của Trung Quốc. Đặc biệt về văn hóa. Nhưng, Hoàng Hà cũng gây ra những vụ lũ lụt nghiêm trọng trong đó có trận lũ khiến hơn một triệu người thiệt mạng.

3. Sông Mê Kông

• Chiều dài: 3.050 dặm
• Vị trí: Từ Trung Quốc đến Việt Nam

Sông Mê Kông chảy qua nhiều biên giới, từ Đông Nam Trung Quốc qua Tây Tạng, tỉnh Vân Nam đến Myanmar, Lào, Thái Lan, Campuchia, rồi cuối cùng đến Việt Nam và đổ ra Biển Đông. Nó bao gồm một phần biên giới giữa Myanmar và Lào, Lào và Thái Lan. Đây là con sông dài nhất Đông Nam Á, dài 3.050 dặm (4.909 km). Tên của nó thay đổi theo từng quốc gia, nhưng nó được công nhận nhiều nhất bên ngoài châu Á bằng tên tiếng Trung.

Tại Việt Nam chúng ta gọi là sông Cửu Long, chảy qua khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Đây là dòng sông lớn phía Nam, là nơi cư ngụ, trồng lúa, sản xuất lương thực, trái cây, xuất khẩu hàng đầu Đông Nam Á. Đồng bằng sông Cửu Long là khu vực giao thương quan trọng, kinh tế thiết yếu của nước ta.

4. Sông Lena

• Chiều dài: 2.668 dặm
• Vị trí: Nga

Sông Lena nằm hoàn toàn trong biên giới Nga và có tổng chiều dài 2.668 dặm (4.294 km). Nó nằm ở phía bắc và được thuộc trong khu vực có nhiều động vật hoang dã và tài nguyên thiên nhiên phong phú, như vàng. Con sông bắt đầu ở dãy Baikal, hơi về phía đông của hồ Baikal và chảy chủ yếu qua Cộng hòa Sakha của Nga, cuối cùng nhập vào sông Yenisei trước khi đi theo một vòng cung lớn đến Biển Laptev, một phần của Bắc Băng Dương, nơi nó kết thúc.

5. Sông Irtysh

• Chiều dài: 2.640 dặm
• Vị trí: Trung Quốc, Mông Cổ, Kazakhstan, Nga, Siberia

Tuyến đường thủy dài thứ năm ở châu Á là sông Irtysh. Nó bắt nguồn từ các sông băng trên dãy núi Altai của tỉnh Tân Cương ở Trung Quốc, ngay biên giới với Mông Cổ sau đó đi về phía tây qua góc phía bắc của lãnh thổ Trung Quốc và qua Kazakhstan, nơi nó chảy về phía tây bắc ở mũi phía đông của đất nước và được biết đến như sông Ertis. Sau đó, nó băng qua Nga trước khi đến sông Ob ở phía tây Siberia. Nó có chiều dài khá lớn là 2.640 dặm (4.248 km).

6. Sông Brahmaputra

• Chiều dài: 2.391 dặm
• Vị trí: Ấn Độ, Bangladesh và Tây Tạng

Sông Brahmaputra là con sông dài thứ 6 ở châu Á, có ranh giới chính trị với ba quốc gia và chảy qua Ấn Độ, Bangladesh và Tây Tạng. Chiều dài của sông là 3.848 km (2.391 dặm). Nó được gọi là Dihang ở Arunachal Pradesh, sông Yarlung Tsangpo ở Tây Tạng và Dilao ở Assam.

Sông bắt nguồn từ hồ Mansarovar và nằm ở phía bắc dãy Himalaya. Lưu lượng trung bình là 30.770 mét khối mỗi giây và đứng thứ 9 trên toàn cầu. Người bản địa Ấn Độ và Bangladesh sống gần sông, tạo dựng các vùng dân cư phát triển. Vùng Kamrup, hồ Maijan, The Twin Rock, Accoland là một số địa điểm thu hút khách du lịch.

7. Sông Ob

• Chiều dài: 2.268 dặm
• Vị trí: Nga và một số quốc gia gần

Sông Ob đứng thứ 7 và là một trong những con sông dài nhất châu Á. Nó có chiều dài 3.650 km (2.268 dặm). Nó nằm ở Nga và là con sông dài thứ 7 thế giới. Nó chảy qua bốn quốc gia và đáp ứng nhu cầu về nước của họ.

Nó chảy qua Biysk, Barnaul, Novosibirsk và Surat. Katun, Biya và hệ thống Ob-Irtysh đóng vai trò là nguồn chính của dòng sông. Đây là môi trường sống của nhiều sinh vật với hệ động thực vật đa dạng và các thung lũng sông độc đáo và điêu khắc. Sông là nguồn cung cấp thủy sản, cây trồng, giao thông vận tải và năng lượng thủy điện lớn. Bảo tàng sông Ob, San Siti là một số địa điểm thu hút khách du lịch.

8. Sông Ấn

• Chiều dài: 2.243 dặm
• Vị trí: Trung Quốc, Ấn Độ và Pakistan

Sông Indus là sông tiếp theo trong danh sách này, có chiều dài 2.243 dặm (3.610 km) và chảy qua ba quốc gia: Trung Quốc, Ấn Độ và Pakistan. Đây là con sông lớn nhất và quan trọng nhất ở Pakistan, có 20 nhánh chính. Thượng nguồn sông bắt đầu từ cao nguyên Tây Tạng gần Hồ Mansarovar và dãy Himalaya, chạy qua lãnh thổ Jammu và Kashmir của Ấn Độ, sau đó chảy về phía nam qua toàn bộ đất nước Pakistan trước khi kết thúc ở Biển Ả Rập, một phần của Ấn Độ Dương.

9. Sông Yenisei

• Chiều dài: 2.167 dặm
• Vị trí: Nga, Đức

Dài 2.167 dặm, sông Yenisei là hệ thống sông lớn nhất chạy tới Bắc Băng Dương. Đây là sông trong cùng trong ba con sông Siberia khổng lồ chảy vào Bắc Băng Dương. Hơn nữa, độ sâu tối đa của Yenisei đạt tới 80 feet. Trong suốt Thế chiến thứ hai, cả Đức và Đế quốc Nhật Bản đều đồng lòng chia cắt châu Á dọc theo đường dọc theo sông Yenisei đến biên giới Trung Quốc và dọc theo biên giới Trung Quốc và Liên Xô.

10. Sông Nizhnyaya Tunguska

• Chiều dài: 2.857 dặm
• Vị trí: Nga, Siberia

Hạ lưu sông Tunguska là một trong những con sông dài nhất châu Á. Chiều dài của sông là 3.487 km (1.857 dặm). Con sông có chung ranh giới chính trị với Nga và Siberia. Đây là nhánh lớn thứ hai của Yenisey.

Thượng nguồn sông xuất hiện từ cao nguyên miền Trung Siberia. Dòng sông sở hữu lưu lượng nước trung bình là 3.680 mét khối mỗi giây và kích thước lưu vực ước tính là 473.000 km2. Với những tảng đá gần bờ biển, sườn của hẻm núi sông và các xoáy nước, khu vực sông có tầm nhìn rất đẹp.

Các nhánh chính của nó là Nizhnyaya Tunguska, Uchami, Teteya, Nidym và Tura. Sông góp phần tạo nên mạng lưới sông ngòi dày đặc và tạo ra những con đường giao thương quan trọng. Khu bảo tồn thiên nhiên Tunguska, Sự kiện Tunguska là nguồn thu hút khách du lịch chính.

Xem thêm: Top 16 hang động lớn nhất thế giới, Sơn Đoòng xếp số 1

Trên đây là top 10 dòng sông lớn nhất châu Á, với vẻ đẹp ấn tượng. Tuy nhiên với sự phát triển và tác động môi trường tự nhiên mà con người xây dựng, các dòng sông cũng bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu và ô nhiễm.

Biến đổi khí hậu và sự gia tăng nhiệt độ sau đó có thể sẽ làm tăng cường sự tan chảy của các sông băng ở Trung Á, gây ra sự sụt giảm ban đầu về lượng nước, nhưng về lâu dài sẽ làm giảm dòng chảy của các con sông. Dòng chảy sông đề cập đến tất cả lượng nước chảy vào hệ thống sông. Chu kỳ dòng chảy cũng sẽ chuyển đỉnh điểm sang những tháng đầu năm, dẫn đến dòng chảy giảm trong những tháng mùa hè, điều này có khả năng ảnh hưởng đến nông nghiệp địa phương. Nhìn chung, lượng nước sẽ giảm, kết hợp với các đợt nắng nóng và gió mùa, có thể gây khó khăn cho người dân châu Á vốn sống dựa vào sông ngòi.

Nhiều con sông trong khu vực cũng bị ô nhiễm nặng do chất thải sinh hoạt, công nghiệp, nông nghiệp, đến mức chất lượng nước đạt mức không an toàn. Một số dòng sông thậm chí còn có hàm lượng thủy ngân cao gấp 100 lần mức cho phép. Điều này một phần xảy ra do sự phát triển kinh tế và đô thị hóa nhanh chóng, do đó tình trạng ô nhiễm có thể sẽ tiếp tục không suy giảm.

Rõ ràng là cần phải làm nhiều hơn nữa để bảo vệ các dòng sông ở châu Á, nhưng điều này sẽ không dễ dàng và có thể sẽ cần đến sự phối hợp toàn cầu. Chỉ có thời gian mới biết được liệu điều đó có thể thực hiện được hay không.