Hành tinh đầu tiên tính theo vị trí gần Hệ Mặt Trời – Sao Thủy có những điều đặc biệt mà có thể bạn chưa biết. Hãy cùng tìm hiểu thêm qua bài viết này nhé.

Đường kính sao Thủy bao nhiêu?

Có thể nói vị trí nhất của Sao Thủy không chỉ là vị trí trong hệ Mặt Trời mà còn ẵm luôn danh hiệu bé nhất. Với đường kính khoảng 4.876km thì hành tinh này chỉ bằng khoảng 1/3 Trái Đất (38%) tương đương với phần châu Mỹ hay to hơn so với Mặt Trăng một ít. Từ các dữ liệu thu thập được từ tàu Messenger của Nasa (hoạt động từ năm 2004, đến sao Thủy năm 2011, đâm vào sao Thủy năm 2015), với hơn 1000000 bức ảnh thì trong 4 tỷ năm qua, ước tính đường kính của sao Thủy đã thu hẹp hơn 13km.

Nếu so với các Mặt Trăng lớn như Titan của sao Thổ hay Ganymede thì sao Thủy còn nhỏ hơn. Trước đây khi sao Diêm Vương chưa bị loại ra khỏi danh sách hành tinh trong hệ Mặt Trời, trở thành sao lùn thì vị trí nhỏ nhất thuộc về sao Diêm Vương.

Cùng với sao Kim bé thứ hai thì hành tinh nhỏ nhất hệ Mặt Trời này cũng không có vệ tinh tự nhiên – Mặt Trăng như các hành tinh khác trong hệ.

Sao Thủy nóng hay lạnh?

Có phải bạn nghĩ rằng với độ nóng tới hơn 5000 độ C thì Mặt Trời sẽ “sưởi ấm” sao Thủy đến mức nóng ran cả ngày lẫn đêm hay không?

Không, bạn đã nhầm rồi. Mặc dù gần Mặt Trời nhưng ban đêm ở sao Thủy rất lạnh. Biên độ nhiệt của hành tinh này chia theo:

Ban ngày rất nóng từ 450 – 600 độ C (840-1100 độ F).

Ban đêm giảm xuống tới -170 đến -178 độ C.

Như vậy sao Thủy có biên độ nhiệt trong ngày lớn nhất trong hệ Mặt Trời tuy nhiên buổi tối cũng lạnh không kém. Mặc dù vậy, sao Thiên Vương với biên độ nhiệt là -220 độ C.

Vết nứt khổng lồ dài 1.500km trên bề mặt

được cho là kết quả xảy ra khi một thiên thạch khổng lồ va chạm vào sao Thủy từ 4 tỷ năm trước. Thiên thạch này đã khiến cả hành tinh chao đảo, nhưng sao Thủy đã sống sót với vết “sẹo” trên bề mặt cho đến ngày nay.

Người ta gọi vết nứt này là Caloris, diện tích tương đương bang Texas Hoa kỳ. Thiên thạch đâm vào sao Thủy có thể lớn tới 100km. Việc gặp các thiên thạch đâm vào không phải hiếm gặp trên các hành trinh trong hệ Mặt Trời nhưng với kích thước lớn gây nên thương tích đầy mình như sao Thủy và vẫn sống sót là điều thú vị ít hành tinh nào gặp phải.

Quỹ đạo quanh Mặt Trời nhanh nhất

Hành tinh nhỏ nhất hệ mặt Trời và gần nhất với sao chủ nhưng đồng thời sao Thủy quay quanh Mặt Trời nhanh nhất. Quỹ đạo bay của sao Thủy là số 1 với tốc độ 189.000km/h theo hình elip quanh Mặt Trời. Thời gian để hành tinh hoàn thành quỹ đạo quay quanh Sun tương đương với 88 ngày trên Trái Đất (365 ngày).

Hành tinh nhỏ nhất hệ Mặt Trời có băng

Sự thật về nhiệt độ lớn nhất Hệ Mặt Trời hay đột ngột giảm lạnh thì băng giá có tồn tại trên sao Thủy cũng không phải quá lạ lùng. Ở cái vết nứt do thiên thạch tạo nên bên trên người ta tin rằng có băng tại đó. Khu vực cực Nam – Bắc của sao Thủy lạnh và tối nên cũng có thể có băng giá (như Trái Đất mình ý).

Nguyên nhân tạo nên băng trên Sao Thủy được cho là do những ngôi sao chổi và sao băng nguyên gốc đem nước đến trên bề mặt hành tinh này. Hoặc có thể là nước trên địa hình sao Thủy bốc hơi rồi đông cứng thành băng.

Vào năm 2015 thì Messenger – tàu vệ tinh nghiên cứu sao Thủy đã gửi về hình ảnh khối băng khổng lồ vùng cực bắc, nơi không bị Mặt trời chiếu sáng, khẳng định trên hành tinh này có băng giá.

Sắt chiếm phần lớn trong lõi sao Thủy

Đường kính nhỏ nhưng lõi sao Thủy khá lớn, chiếm đến 75% vòng bán kính. Phần lõi này có thành phần chủ yếu là sắt. Người ta ước tính lõi sao Thủy có nhiều thành phần sắt hơn các hành tinh trong hệ Mặt Trời.

Hiện các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu và tìm hiểu về hàm lượng sắt trong lõi sao Thủy và cấu trúc hình thành bên trong của hành tinh này. Và chưa sớm có kết quả để công bố cụ thể.

Khối lượng riêng trung bình của sao Thủy (5,427 g/cm3) thấp hơn Trái Đất (5,515 g/cm3) nhưng lại đứng thứ hai dù kích thước rất sao Thủy bé nhất hệ Mặt Trời. Bởi nguyên nhân là lõi sắt của hành tinh này.

Bản đồ địa chất sao Thủy

Nhờ vào công nghệ hiện đại, hiện nay chúng ta đã có bản đồ địa chất bề mặt sao Thủy. Năm 2011, một phi thuyền của Nasa có tên là Messenger, trải qua thời gian dài hoạt động trong vùng quỹ đạo sao Thủy đã gửi về những hình ảnh rõ nét về bề mặt hành tinh. Từ đây các nhà khoa học đã dựa theo và vẽ một bản đồ tương đối chính xác về địa chất của hành tinh nhỏ nhất hệ Mặt Trời này.

Sao Thủy có lớp khí quyển mỏng

Lớp khí quyển của sao Thủy ước tính rất mỏng, có thể là mỏng nhất so với các hành trinh trong hệ Mặt Trời. Các nhà khoa học còn thấy tên khí quyển có vẻ không phù hợp khi mà lớp này rất mỏng, nên nó được gọi là tầng ngoài mà thôi.

Với bầu khí quyển như thế, hành tinh nhỏ nhất hệ Mặt Trời này không có sự biến đổi thời tiết theo mùa.

Đuôi sao Thủy

Từ một số hình ảnh quan sát được qua các tàu vệ tinh du hành vũ trụ người ta tin rằng có một dòng các vật thể dường như đang tách khỏi bề mặt của sao Thủy, tạo thành lớp bám như cái đuôi. Nên người ta gọi đó là “đuôi” sao Thủy.

Hiện các nhà khoa học chưa chắc chắn nguyên nhân dẫn đến hiện tượng “đuôi” này nhưng có giả thuyết là từ trường của sao Thủy và gió Mặt Trời đã dẫn đến việc này.

Núi lửa trên sao Thủy

Sao Thủy cũng có thể có nhiều núi lửa. Phần lớn sao Thủy được bao phủ bởi dung nham khô do đó đây là một giả thuyết khá chắc chắn. Một phần khu bình nguyên phía Bắc hành tinh nhìn thấy bằng phẳng nguyên nhân có thể từ lớp dung nham này.

Tuy nhiên thì người ta chưa tìm thấy 1 núi lửa cụ thể nào trên sao Thủy. Tuy nhiên giả thuyết như trên dựa theo dung nham khô có thể liên quan đến sự hình thành sao Thủy, có lẽ trong quá trình hình thành có liên quan đến các hoạt động núi lửa.

Trên đây là 10 điểm thú vị về hành tinh nhỏ nhất hệ Mặt Trời là sao Thủy có thể bạn chưa biết. Hy vọng bạn đã có cái nhìn mới và mở rộng về hành tinh này nhé.

Xem thêm: Sao Hỏa – Bí mật của Hành tinh đỏ là